تقدیم به قلبهایی که به عشق معبود یکتا و در انتظار عیسی مسیح علیه السّلام می تپند ...

به دستور کلیسای کاتولیک رومی بود که تولد حضرت عیسی علیه السّلام در روز 25 دسامبر جشن گرفته شود. اما دایرة المعارف کاتولیک Catholic Encyclopediaدرمورد کریسمس می گوید:" کریسمس از اعیاد کلیسای نخستین نبود ...اولین نشان? این جشن از مصر می باشد."دایرة المعارف بریتانیکا Britannica Encyclopedia چنین می گوید:" کریسمس از اعیاد کلیسای اولیه نبود؛ کریسمس بوسیل? عیسی یا حواریون و یا بوسیل? کتاب مقدس تأسیس نشده بود؛ کریسمس بعدها از سنت های مشرکان گرفته شد."بنا بر دایرة المعارف امریکانا  Americana Encyclopedia :" طبق بسیاری از مستندات، کریسمس در قرن های نخستین کلیسای مسیحیت جشن گرفته نمی شد... در بزرگداشت میلاد عیسی، در قرن چهارم میلادی عیدی به آن اختصاص داده شد... از آنجایی که هیچ تاریخ دقیقی برای میلاد عیسی وجود نداشت، در قرن پنجم میلادی، کلیسای غرب (کاتولیک) فرمان داد تا برای همیشه میلاد عیسی در روز میلاد خورشید، خدای رومیان Sol، جشن گرفته شود."

امپراطوری روم قبل از قرن چهارم میلادی بت پرست و مشرک بود. اما وقتی کنستانتین امپراطور شد و مسیحی گشت ، مسیحیت و بت پرستی را با هم برابر اعلام کرد؛ در این زمان بود که رومیان به این آئین جدید رو آوردند. اما یکی از سنت هایی که رومیان با آن انس داشتند ، همان فستیوال بت پرستان? 25 دسامبر بود که آمادگی پشت کردن به این سنت را نداشتند. بنا بر دایرة المعارف شَف هرزاگ Schaff-Herzog،" اعیاد مشرکان از چنان شهرتی بر خوردار بودند که نمی شد بر اثر نفوذ مسیحیت کنار گذاشته شوند. این جشن ها آنقدر طرفدار داشتند که مسیحیان نیز خوشحال گشتند که عذری برای ادام? این جشن ها بدون تغییر و تبدیلی داشته باشند."

ویکی پدیای انگلیسی  WikipediaEncyclopediaچنین می گوید" میترا معبودی بسیار مهم به شمار میرفت ... معبودی از سلسله ی نور ... تولد میترا در روز 25 دسامبر بود ...میترائیسم آئینی بود که بین قرنهای اول و چهارم میلادی در امپراطوری روم رواج پیدا کرد." بر مبنای فرهنگ نام? وبستر Webster Dictionary :"این آئین [میترائیسم]در قرنهای دوم و سوم میلادی بزرگترین رقیب مسیحیت در این امپراطوری به شمار می رفت." طبق دائرة المعارف کاتولیک:" میترا خدای نور محسوب می شد....میترائیسم آئین خدای نور می باشد ... این آئین مشرکان که آئین خورشید، خدای ایران باستان است، بعد از پیروزی اسکندر از آسیا به اروپا وارد گردید و در قرن اول میلادی در تمامی امپراطوری روم گسترش یافت ... اسیران و بازرگانان شرقی، این آئین را در شهرهای امپراطوری روم تبلیغ می کردند." مرکز اروپایی مطالعات آئین زرتشت Europeancenter for Zoroastrian studiesنیز چنین می گوید: "روز میلاد میترا، خورشید شکست ناپذیر، روز 25 دسامبر بود ... از آنجایی که اولین شب زمستان بلندترین شب سال است، و از آن پس روزها بلندتر می شوند، شب اول زمستان تولد خورشید محسوب می شود."

طبق ویکی پدیای انگلیسی:"شاهزادگان ارمنستان، کاهنان موروثی میترا محسوب میشدند ... معبدهای میترا در سراسر ارمنستان قد بر افراشته بودند، ارمنستان یکی از آخرین مراکز قوی آئین مزدائی میترائیسم بود تا زمانی که ارمنستان رسماً اولین حکومت مسیحیت در جهان گشت."و در جای دیگر این دائرة المعارف آمده است:"تقویم فعلی ارمنستان، تقویم سنتی ارمنستان است. این تقویم، تقویمی شمسی بر مبنای مدل باستانی مصر است که روز کبیسه را در نظر نمی گیرد و در نتیجه تطابق آن با تقویم گرگوری (Gregoriancalendar) متغیر می باشد. تقویم باستانی ارمنستان تقویمی قمری بر مبنای ماه های 28 روزه بود." و طبق دائرة المعارف نِیشن مستر NationMaster Encyclopedia :"در اکثر جهان کریسمس در 25 دسامبر جشن گرفته می شود ... کلیسای ارمنستان در 6 ژانویه، و کلیساهای ارتدکس شرق که هنوز از تقویم ژولین (Juliancalendar) استفاده می کنند کریسمس را در تطابق ژولینی 25 دسامبر یعنی 7 ژانویه در تقویم گرگوری جشن می گیرند، زیرا این دو تقویم حدود 13 روز با هم تفاوت دارند."

بنا بر این ارمنستان نیز مانند امپراطوری روم قبل از پذیرش مسیحیت، پیرو آئین میترائیسم بود. پس تفاوت تاریخ کریسمس در فرهنگ های مختلف مِن جمله در میان ارمنیان، تنها از تفاوت تطابق تقویم های متفاوت سرچشمه می گیرد. واقعیت غم انگیز اینست که تمام دنیا میلاد حضرت عیسی (علیه السلام) را در روز میلاد خورشید، خدای مشرکان، جشن می گیرند. البته شایان تذکر است که منشأ میترائیسم به سالها پیش از مسیحیت در میان فرهنگ های کهن بر می گردد.

ویکی پدیای انگلیسی دربار? شب یلدا چنین می گوید:"شب یلدا که از آئین کهن ایرانیان می باشد به معنای شب میلاد است و باقیمانده ی فرهنگی است که میلاد خدای نور را جشن می گرفتند." لغت نامه دهخدا تصریح می کند که یلدا یک واژه فارسی نیست بلکه واژه ای ست سُریانی معادل واژه عربی "میلاد"؛ شایان تذکر است که ریشه میلاد نیز "یلد" است. دهخدا می نویسد شب یلدا مشهور به شب ظهور "میترا" یا همان "مهر" بود که مسیحیت بعدها شب میلاد حضرت عیسی را در این شب تثبیت نمود. در ایران قدیم، احتمالاً چهار هزار سال پیش از این، جشن های شب یلدا از 21 دسامبر تا 1 ژانویه ادامه داشت. پس از شب یلدا یعنی طولانی ترین شب سال، که روزها بلندتر و بلندتر می شوند، این را نشانه ی پیروزی نور بر تاریکی می پنداشتند. در این دهه درخت همیشه سبزی را که در فصل سرما نیز سبز بود، تزئین می کردند، و به خاطر مقاومتش، آنرا مظهری از میترا می دانستند. جوانان آرزوهای خود را در پارچه های رنگی می پیچیدند و از درخت آویزان می کردند و برای میترا هدایایی می گذاشتند تا پاسخشان دهد.

دقتی دیگر در آیین میترائیسم روشن می کند که میترا را در واقع پسر خورشید یعنی پسر خدای کیهانی خود  می دانستند، و در نتیجه تولد میترا را "9" ماه پس از تولد خورشید -که در ابتدای بهار می دانستند- حساب می کردند. همین برداشت به نظر بعضی محققین مسیحی در مسیحیت نیز رسوخ کرد. بریتانیکا Encyclopedia Britannica به عنوان یکی از دلایل انتخاب 25 دسامبر برای میلاد مسیح می نویسد که روز اعتدال بهاری روز ابتدای خلقت پنداشته می شد و 9 ماه بعد را روزی که مسیح زاییده شد قرار دادند. سوزان رُل Susan K. Roll می گوید که مسیحیت برخی از نماد پردازی های کیهانی خورشید پرستان روم را شبیه سازی و اقتباس نمود  و بدون معطلی احساس وفاداری تازه مسیحی شدگان به خدایان پیشینشان را غصب نمود...

برگرفته از Susan K. Roll, Toward the Origin of Christmas (Kempen 1995, p. 107, as cited in the English Wikipedia). 

منبع:maseeh.ir